Dag 1: maandag 23 april vertrokken richting Mechelen in België. Het eerste deel van de tocht kende ik, maar in het kleine gehuchtje onder Breda, Ginneken was ik nog nooit geweest. Schitterend klein plaatsje met een riviertje de Mark die richting België gaat. Net buiten Ginneken volgden we het riviertje de Mark, waar ik wel eens van gehoord had, van oud collega’s maar zelf was ik er nooit geweest. Zoals ik al vertelde loopt het riviertje naar België door een landschap zo mooi en rustig en bijna verlaten. Ook in België zijn we langs meerdere rivieren gereden zoals; de Mark, de Dender, de Schelde, de Ruppel. Allemaal riviertje waar een jaagpad langs lag, waar het geweldig mooi fietsen was en rustig. Je kon kilometers fietsen zonder iemand tegen te komen. De eerste avond overnachten we in Mechelen bij vrienden op de fiets. Zij woonden even buiten de stad en adviseerden ons om eerst in Mechelen te eten. Na 18.00 uur waren we welkom. We arriveerden om 18.45 uur en werden met alle egards verwelkomt. Fietsen werden weg gezet en koffie geschonken, daarna kwam er bier en fris. De mensen raakten niet uitgepraat, tot we een geschikt moment vonden om in te breken. Of ze ons de slaapkamer wilden wijzen en waar het toilet en de badkamer waren. Welnu, de slaapkamer was boven en toilet en badkamer beneden. Alles naar boven gebracht. Om te douchen en van het toilet gebruik te maken moesten we weer door de woonkamer en de keuken! Het is allemaal gelukt ook toen ik ’s-nachts naar het toilet moest en de lichtknopjes niet kon vinden. Heerlijk geslapen en de andere morgen na het ontbijt op de fiets 120 km verder. Om het verhaal niet te lang te maken hebben we niet alleen bij vrienden op de fiets overnacht. Ook hebben we overnacht in een jeugdherberg, een kasteel, een klooster van de zusters en nu in een hotel. Onderweg kwamen we in het begin niemand tegen, maar na dag drie raapten we eerst een jonge dame van 22 jaar jong op uit Utrecht die ook naar Santiago fietste. Zij heeft die dag met ons mee gefietst. Op het einde van die dag kwamen we weer een fietsster tegen in de buurt van Clermont. Het bleek een Italiaanse 36 jaar jong en was onderweg van Parijs naar Londen. Ook zij fietste mee en gevieren hebben we in het hotel in Clermont overnacht en gegeten. De andere morgen is de Italiaanse richting Dieppe gereden en wij naar het zuiden. De Nederlandse metgezelis na 80 km afgehaakt en is in Meziërre blijven slapen. Wij moesten toen nog 40 km fietsen om op de plaats van bestemming te komen. Daar aangekomen bleek dat de Gites al bezet was door andere mensen. Wij hadden niets besproken. Wij konden nog overnachten bij vrienden van hen 24 km verder op. Toen we daar om 19.45 uur aankwamen was de pap echt op. Ons werd de kamer en douche gewezen en waar we in de buitenwijk eten konden halen. Jullie begrijpen dat we flink moe waren en na het eten direct zijn gaan slapen om de andere dag weer redelijk fit verder te kunnen naar Freteval. Daar hebben we in een kasteel overnacht.

Dag 13, zaterdag  5 mei , Carresse-Cassabar - Espinal  88 km

Heerlijk geslapen en meteen koffie gezet en de eitjes gekookt. Met wat brood en paté en marmelade hebben we onze honger gestild. Voor we gingen moest Jan de bank nog bellen om zijn bankpas te blokkeren. De portemonnee dus niet terug gevonden. We hebben nog een foto van de gîte gemaakt en vertrokken richting Saint Pierre-Pied-de-Pont. Een echt vakantie plaatsje zoals je wel vaker tegenkomt. Daar van een heerlijke lunch genoten en toen begonnen aan een beklimming van 18 km met een stijgingspercentage van 7-9 %. In het begin gaat het nog wel maar als je ruim 10 km hebt gehad, begint iedere km zwaarder te wegen. Was blij dat ik boven was. Jan een paar minuten later. We gingen dalen en kwamen al gauw in een bijzonder mooi dorpje aan met een heel  oud klooster. Wat een drukte was het daar. Enorm veel pelgrims die daar een slaapplaats zochten en wilden eten. Ons was het te doen om een stempel in ons pelgrimsboekje; de derde. Er moeten er nog veel volgen. Het ging nu bergafwaarts en de eerste de beste hostel die we tegen kwamen zijn we gestopt. Slapen en eten daar gingen we voor. Tweede verdieping kamer twee. We sliepen met nog 5 anderen op die kamer. Allemaal gezellige mensen. Bij het avond eten maakten we contact met een andere gasten uit Zuid-Afrika, de US en uit het UK. Samen hebben we van het avondeten genoten wat we kregen voorgeschoteld. Eerst pasta, daarna draadjesvlees met aardappels en als toetje een ijsje. Het smaakte allemaal heerlijk.

Dag 14, zondag  6 mei ,  Espinal  - Los Arcos  112 km

Afgelopen nacht gelogeerd in een gîte in Espinal met 8 mensen op de kamer. Was een nieuwe belevenis. Om 05.30 uur stonden de eerste wandelaars op om vroeg te vertrekken. Voor ons was 6.45 uur een mooie tijd om op te staan. Ontbijt te nemen, fietsen te laden en te vertrekken.

Eerst wilden we door Pamplona rijden. Toch niet gedaan, omdat daar toch nog een flinke heuvel de kop op stak. Om Pamplona heen gereden en door het dal van de Erro; het plaatselijke riviertje. Hele mooie tocht. Via Puente de la Reina  kwamen we in Cirauqui. Daar de lunch genomen en verder Estella. Onderweg kwamen we veel wandelaars tegen en natuurlijk oude kerken waar in een van deze weer een stampa hebben gehaald. In Santiago moet er natuurlijk wel wat in het Pelgrimsboekje staan. In Estella ben ik ook even Jan kwijt geraakt, maar niet voor lang. Richting Los Arcos fietsten we 2 Hollanders achterop die uit Eibergen kwamen; een echtpaar bleek. Zij waren gestart in Pamplona en wilden nu de tocht naar Santiago afmaken. Zij zouden in dezelfde gîte overnachten die wij ook hadden besproken. Jan had een kamer met 4 stapelbedden en 8 slapers. Ik werd beter toebedeeld  7 stapelbedden en 14 slapers. Twee Duitsers, 1 Hollander, Taiwanese, Française en nog andere nationaliteiten die ik niet ken. Daar slaap ik vannacht tussen in een bovenbed. Als ik er maar niet uit kukel. Gaan vanavond niet te laat naar bed, want het wordt morgen warm. En wie op tijd begint kan bijna niet te laat komen.

Dag 15, maandag  7 mei ,  Los Arcos-Sancto Domingo  92 km

Als je low-budget logeert kun je niet alles verwachten. Hetgeen waar ik aan moest wennen; de weinige privacy. Maar het gaat steeds beter en voor 9 euro per nacht heb je geen klagen. Het zijn prijzen van voor de tweede wereldoorlog, en toen was het al goedkoop. Je hebt een bed een dak boven je hoofd, mag douchen en gebruik maken van het toilet. Maar een ontbijt en avondeten dien je zelf te regelen. Een lunch regelden we al zelf, dus de taken uitgebreid en verdeeld.

De zon scheen toen we vanochtend door de wandelaars gewekt werden, 13 in getal. Ik was de enige biker. Voor die gasten de deur uit zijn is het al 06.30 uur. Je blijft zelf even liggen en dan ga je zelf ook pakken, toilet maken en je fiets optuigen. Niet vergeten om de bussen te vullen met water. Het zou warm worden, dat voelde je. De eerste kilometers gingen bergop. Verder was het de hele dag op en neer. Hoe meer kilometers omhoog des te meer zweet leverde ik af. Zo erg was het nog niet geweest. Op een gegeven ogenblik na een korte pauze, was het net of ik geen kracht meer in de benen had. Wel eens eerder gehad met warm weer. Toen we weer eens een bergje opgingen, ging het beter en het bleef beter gaan tot we op de plaats van bestemming Sancto Domingo waren. We zouden slapen in een gîte dat werd geëxploiteerd door de zusters Cisterciënzers.

Dag 16, dinsdag  8 mei , Sancto Domingo – Burgos 92 km

Een dag eerder waren we twee fietsers tegengekomen. Het bleek een echtpaar afkomstig uit Eibergen. Zij op en elektrische fiets en hij op een trackingfiets. Leuke lui uit Twente. Zij waren gestart in Pamplona en maakten de tocht nu af naar Santiago. Tijdens de gesprekken gaat het over de gemaakte fietstochten. De een heeft nog mooiere en sterkere verhalen dan de ander. Ook zij overnachtten in dezelfde gîte. Toen we aan de tafel gesprekken voerden kwam opeens een jonge man bij ons zitten, die hoorde dat wij Nederlands spraken. Hij was met een aantal andere wandelaars onderweg en de voertaal was Engels. Hij was zo blij dat hij Nederlands kon praten, na al die weken Engels. Hij was docent biologie (HBO) en wilde in het nieuwe studiejaar zijn master doen, ook weer eenh eel gezellige gast.

Toen we vanochtend uit Sancto Domingo vertrokken scheen de zon, maar in de verte dreigden er donkere wolken. Richting Burgos zag het er goed uit, dus we hoopten dat we onder de bui door zouden rijden. Dat hebben we ook gedaan. Geen spatje hebben we gehad en vaak de wind in de rug. Rond 13.30 uur waren we al in Burgos. Onderweg zouden we ontbijten, want in een gîte kun je wel slapen en eten, maar het eten moet je zelf meenemen en ook klaar maken. Dat waren we niet gewend. Hoe we ook gezocht hebben, maar op ongeveer 60 km geen eettentje aangetroffen. Dan maar verder. Onderweg kwamen we ontzettend veel wandelende pelgrims tegen; hele kuddes leek wel. Ze waren er in alle soorten en maten; jong en oud, dik en dun, sportief uitziend of soms de pyjamabroek nog aan. En als je ze zag lopen – niet allemaal natuurlijk – dan was er bij de meesten het beste er wel af. Bij een stempelpost waar zij even rusten en wij ook, lagen er met de benen omhoog, schoenen uit en blaren prikken en ook die met de benen in koud water zaten. Een meneer, ouder dan ik, zat daar ook met de blote voeten. Hij was aan het genieten van een pilsje en daarna een kop koffie. Ook hij ging weer op pad. Kousen aan schoenen aan, rugzak om stok in de hand en daar ging hij weer. In het begin wat haperend maar na een tiental meters had hij de juiste pas te pakken en begon te zingen. Leuk omdat te zien. De wandelaars hebben een kortere route dan de fietsers, want toen we in Burgos aankwamen en hadden meer dan 25 km gefietst kwamen na 2,5 uur de eerste wandelaars ook naar de gîte. Wij slapen in een zeer moderne gîte midden in Burgos vlak bij de kathedraal voor maar € 5,- per nacht pp. Je hebt geen ontbijt, handdoek en ook geen deken. En je slaapt met meer dan 40 personen op een zaal; mannen en vrouwen. Na het douchen en uitrusten gaan we heerlijk eten en daarna…….zzzzzz

Dag 17, woensdag  9 mei , Burgos  - Carrion de los Condes  100 km

Plotseling gingen om 06.30 op onze slaapzaal de lampen aan. Iedereen schrok, dat waren we niet gewend. Rustig aan wakker worden, wassen, tanden poetsen, je spullen bij elkaar zoeken en vertrekken. Hier was het duidelijk anders; tussen 07.00-08.00 uur moesten de pelgrims het gebouw hebben verlaten. Je kunt slechts voor een nacht boeken.

Tassen en rugzak op de fiets geladen en aan de overkant een ontbijtje genuttigd. Daarna richting Carrion de los Condes 100 km verder. Van te voren kijken we altijd of we veel hoogtemeters moeten maken. Dat was nu niet het geval. We fietsten op een plateau dat vrij vlak was met vaak uitstekende weg. De wind was noordoost gunstig voor ons. Om 12.00 uur hadden we al 75 km gefietst en even verder koffie gedronken en een stampa gehaald. Veel pelgrims (wandelaars) op de weg. De meeste wandelaars wandelen plus minus 25 km. Starten vroeg om een uur of 5 en wandelen tot de volgende herberg. Weer eten slapen etc. etc. Rond 13.00 uur landen we bij de zusters op de klep. Ze stonden ons in rijen op te wachten. Niet alleen voor ons, de meeste gasten waren wandelaars. Vandaag slapen we met z'n tienen op de kamer twee vrouwen en de rest mannen. Alles ziet er picobello uit. Eerst maar even douchen, schone kleren aan, die ik al 14 dagen in de avond draag, en het dorp verkennen. Bij de eerst beste gelegenheid gaan we een broodje eten met een bak koffie. Daarna het dorp verkennen en vanavond tegen 19.30 uur eten en dan weer slapen. Morgen door naar Leon.

Dag 18, donderdag  10 mei , Carrion de los Condes  - Leon 110 km

Half zeven werden we wakker van de pelgrim-wandelaars die per definitie vroeg vertrekken om na 25 km in het begin van de middag aan te komen. Onze start is soms een uur later. Dit keer om 08.00 uur ook om op tijd aan te komen. Het is een relatief vlakke etappe met mooie lange wegen, die af en toe door een viaduct worden verbonden. Het weer was goed, die wind blies de juiste kant op en we gingen als een speer. Om 12.00 uur toen we gingen lunchen hadden we al 90 km gereden. In de zon gegeten en te genieten. Ik dreigde even in slaap te vallen. Jan zei op tijd 'we gaan weer'. Had toen wel moeite om weer opgang te komen. Duurde wel 10 km. Tegen tweeën reden we Leon binnen en gingen richting kathedraal. Want iedere stad(je) heeft een kathedraal de ene nog mooier dan de andere. Denk aan de Sagra Familia in Barcelona. De Tourist Informacion was gesloten zodat we zelf de Albergue moesten vinden. Lukte vrij snel en we werden weer op een zaal geposteerd met 12 anderen. Je merkt nu in de avond dat het wel wat begint te ruiken; zweetsokken en andere geurtjes. Na het douchen en omkleden zijn we de stad gaan bekijken en hebben lekker op een terras gezeten. Jan heeft zijn gisteren verdiende Italiaanse eisje gevonden en gekregen. Hij heeft het verdiend. Voor de tweede keer zouden we bij een chinees gaan eten. De eerste keer in Burgos lukte niet. Bedrijf was geheel gesloten. Nu dus opnieuw proberen. In de hele stad was maar één chinees te vinden. Zijn gaan lopen want ze ziet dan wat van de stad en je kunt wat wandelen. Viel niet mee om de chinees te vinden maar uit eindelijk stonden we voor de deur. We bleven daar staan want de chinees was nog niet open. We konden niet wachten want om 21.00 uur ging de deur op slot. Dus een ander restaurant  zoeken. We liepen weer in de richting waar we zouden slapen en vonden een geschikt menu. Lekker gegeten vlak bij de deur en zo thuis. Morgen de eerste flinke beklimming. We beginnen op tijd!!!

Dag 19, vrijdag  11 mei , Leon  - Ponferrada   126 km

Zoals aangekondigd zijn we vroeg gestart; 7.45 uur. Droog weer en  <10 C. Altijd een probleem om een grote stad uit te komen. Druk verkeer, opstoppingen, weg opbrekingen  etc. etc. Als we de stad uit zijn, komt de eerste helling in zicht. Maar als de benen nog niet wakker zijn, valt het niet mee om boven te komen. Maar naar mate de weg vordert, gaat het beter en beter. Wind in de rug lange wegen en weinig verkeer. Wel heel veel wandelaars en dit keer hebben we 6 fietsers in gehaald. Tegen de middag na de koffie in Astorga beslissen we dat we niet in Rabanal slapen maar in Ponferrada. Na Rabanal komt een flinke klim tot 1500 meter. En daarna nog een klein klimmetje en dan een lange afdaling naar Ponferrada. Maar voor we in Rabanal zijn staat aan de kant van de weg een ridder die zijn tent heeft opgeslagen. Hij heeft ook een roofvogel bij zich en Jan laat zich met vogel en ridder fotograferen. Kletsen nog wat na met enkele Nederlanders uit Uden en Utrecht en gaan dan weer op pad. Berg op naar de top van 1500 m. Het ging beter dan verwacht, Jan had ook minder moeite. Daarna kwam de afdaling naar Ponferrada. Een schitterende afdaling die een overzicht gaf van die prachtige omgeving waar we doorreden. Zoeken naar de Tourist Officia, stampa halen, wat drinken en naar de Albergue. Slapen weer op zaal met veel mensen. Het gaat ons steeds makkelijker af. Na het douchen en omkleden gaan we naar de chinees. Hadden we echt zin in na al die pasta’s, pizza’s en pollo frites. Het was heerlijk. Na slapen en morgen de laatste echte heuvel en we kunnen dan met twee vingers in de neus de laatste twee dagen naar Santiago rijden

Dag 20, zaterdag  12 mei , Ponferrada – Samos  96 km

Toen we opstonden was het niet stralend weer. Jan die altijd voor we gaan de weersberichten bekijkt zei dat het in ieder geval droog bleef. Onderweg kwamen we veel pelgrims tegen. Niet een of twee maar hele nesten. Zij zullen waarschijnlijk met zijn allen van Albergue naar Albergue lopen. Wij komen steeds nieuwe mensen tegen. Veel mensen ook uit Zuidoost Azië. Opvallend veel zelfs, en die wandelen goed! Na ongeveer 30 km begon het te regenen. Schuilen onder een viaduct en na 10 minuten weer verder. We waren weer 10 km verder toen er echt een grote bui viel. Wij besloten in de dichtstbijzijnde kroeg koffie te drinken met iets erbij. Het eerste bergje was aan de beurt om geslecht te worden. Op het einde daarvan begon het licht te hagelen. Bovendien stak een koude wind op. We sloegen af naar Samos en op die beklimming begon het echt te sneeuwen. Op een gegeven ogenblik zag ik een bord om een foto te maken van een uitzichtpunt. Je zag niets alleen sneeuw, dus maar door. Na verloop van tijd, stopte de sneeuw en begon de zon te schijnen. We waren al aan onze derde berg begonnen. Bovenop die berg was een restaurante waar we wat aten en dronken. Nar Samos was nog 25 km. De eerste meters vrij vlak en daarna een pittige afdaling van 12 km. Net toen we aan de afdaling inzetten, begon het te hagelen. Niets ernstigs, maar na een kilometer kwam de wind erbij, en de hagel geselde ons lichaam en vooral het hoofd moest het verduren. Harde speldenprikken maakten dat we bijna niets zagen. Ik heb zelfs even stil gestaan, omdat het me te erg werd. Maar je moet verder. Naar beneden en ik ben geen afdaler die risico’s neemt en deed het kalm aan. De hand flink aan de rem die door de regen en hagel matig remde. Eindelijk bereikten we onze slaapplaats Samos. Wat waren we blij dat we er waren. Gauw inchecken en onder de warme hete douche. Dan onder de wol om bij te komen van de gebeurtenissen. Nog twee dagen te gaan. Morgen Samos-Melide.

Dag 21, zondag  13 mei , Samos - Melide   76 km

Na een heerlijk warm bed en een redelijke nacht, zijn we aan de overkant van de Albergue gaan ontbijten. Ook in Spanje hebben ze croissants en chocoladebroodjes maar dan in het kwadraat. Tjonge wat een joekels zijn dat. Verder krijg je er wat marmelade bij en soms boter. Geen vleeswaren, kaas, pindakaas, chocopasta of andere Hollandse lekkernijen. Tomaten of komkommer heb ik ook nooit gezien bij het ontbijt in Frankrijk en Spanje. Thuis komt dat ook voor. Na het ontbijt op de fiets de voorlaatste keer. De lucht ziet grauw en voorspelt niet veel goeds. Met de ervaring van gisteren hebben we ons beter gekleed. Driekwart fietsbroek aan, lange sokken en overschoenen aan tegen het opspatten van het water van de weg. Ik heb namelijk geen spatborden. Ook mijn fiets zou wel een wasbeurt kunnen gebruiken. Misschien in Santiago. Vandaag ontzettend veel moderne Pelgrims gezien, die naar mate het doel nadert, steeds moeilijker vooruitkomen; de meeste althans. Wat je natuurlijk niet weet is, waar zij gestart zijn met lopen. Is het St. Jean Pied de Port, Pamplona, Burgos of een andere stad in Spanje. Persoonlijk vind ik lopen zwaarder dan fietsen. Als je met de fiets bent en je moet een bergje op, weet je dat het ook weer een keer naar beneden gaat. Met lopen is berg op net zo moeilijk als naar beneden lopen denk ik??? Maar goed, vandaag leken de Pelgrims meer op pinguïns. Bijna allemaal verstopt in grote plastic omhulsels. Ze moeten namelijk ook de rugzak drooghouden; lastig. Onze fietstocht gaat het laatste stuk binnendoor langs kleine wegen en boerderijen. Heel mooi en op en neer. Geweldig mooi die laatste 10 km. En dan komen we Melide binnen langs een grote brede weg en halverwege zien we een Albergue. We gaan kijken en we kunnen slapen. Zo snel is het ons nog nooit gelukt. Een heel modern onderkomen. En kamer met 3 stapelbedden waar wij alleen slapen. Luxe hoor na al die grote zalen van 30-40 slapers. En als er dan weinig ramen openstaan, dan meurt het ontzettend ’s morgens. Ook van gesnurk, of dat mensen in de nacht naar het toilet moeten wordt je bespaard (zoal ik). We gaan zo eten en kijken uit naar de dag van morgen; Santiago de Compostela.

Dag 22, maandag  14 mei Melide – Santiago de Compostela  65 km

Uitstekende nacht gehad en ontbijt bij het dichtstbijzijnde café. Toen in de regen de laatste kilometers aangevallen. Regenen kon je het niet echt noemen, motregen, maar daar wordt je ook nat van en je krijgt het koud in de afdaling. Dat laatste stukje was geen zegetocht er waren ook veel vervelende heuveltjes van 10% en meer. Gelukkig niet te lang. Tegen 12.00 uur kwamen we aan in Santiago de Compostela. De Kathedraal waar wij moesten zijn stond, net als andere belangrijke gebouwen en winkels, op een heuvel. Om daar te komen hadden ze daar een weg gesitueerd die kon wedijveren met de Keuteberg. Jeetje wat een steil ding. Was niet met de fiets op te komen; dus we hebben gewandeld. Bureau voor Tourisme opgezocht en een hotel geregeld voor twee nachten. Daar de gebruikelijke rituelen gedaan en toen de stad in om te lunchen. Daar allerlei omstandigheden kwam het er niet van en hebben we koffie gedronken. Ook hoe we onze fietsen en bagage terug naar NL krijgen is geregeld. De fietsen gaan we morgen of woensdag wegbrengen. In de buurt van de Kathedraal waar we de Compostela kunnen bemachtigen, hebben we gegeten. Voorgerecht, hoofdgerecht, dessert en iets te drinken voor 10 euro pp. Spanje is toch wel een stuk goedkoper dan NL. Morgen gaan we de vlucht voor donderdag regelen en verder een beetje rondkijken. Eigenlijk wil je ook wel naar huis. Je hebt je doel bereikt zonder een lekke band of andere mankementen. Alleen bij de andere Jan heeft het zitvlak wat geleden. Maar die wordt de komende week vertroeteld thuis, dus daar heb ik geen omkijken meer naar.

Het was een geweldige tocht, die je niet zo maar even uit de mouw schudt. De vele heuveltjes hebben naast spierpijn ook wel zweetdruppeltjes opgeleverd; ten minste bij mij. Andere Jan heeft daar weer minder last van. We zijn door schitterende landschappen gereden, rivieren gevolgd langs een jaagpad en de verschillende plateau’s en bergjes beklommen waarvan we niet wisten dat ze er waren. Al met al een hele mooie ervaring en dat op de oude dag

Adiós de familiares y amigos y gracias Jan